جزیره خارک
در این بخش از وب سایت مجله گردشگری تاپ توریست درباره جزیره خارک خواهیم گفت. برای آشنایی با این جزیره زیبا در جنوب کشورمان در استان بوشهر، در ادامه با مجله تاپ توریست باشید.
جزیره خارگ (Kharg) که گاهی خارک نوشته می‌شود، جزیره ای مسکونی، متعلق به ایران و دارای اهمیت اقتصادی است که در 38 کیلومتری ساحل بندر گناوه در خلیج فارس قرار دارد و از توابع استان بوشهر به شمار می‌آید. جلال آل احمد این جزیره را که در 46 کیلومتری غرب بوشهر واقع شده است «دُر یتیم خلیج فارس» نامیده است.
این جزیره حدود 10 کیلومتر درازا و چهار تا پنج کیلومتر پهنا دارد. خارگ جزیره ای است مرجانی که به نظر زمین‌شناسان یک میلیون سال از عمر آن می‌گذرد اما از بیش از 14 هزار سال قبل بر سطح دریا نمودار شده است. اگر به ساحل جزیره سری بزنید و دریا آرام باشد تا عمق 15 متری خلیج فارس قابل مشاهده است.
خیلی از افراد بومی و محلی در این منطقه، شهر و جزیره خارک را خارگ تلفظ می‌کنند. در بسیاری از منابع هم نام خارک و خارگ هر دو آمده است. حتی در منابع و نقشه‌‌های اروپایی نیز دو تلفظ Khark و Kharg هر دو ذکر شده‌اند و بنابراین نمی‌توان به طور دقیق ادعا کرد که مدام یک از این دو تلفظ صحیح می‌باشد و کدام یک اشتباه. اما آنچه مسلم است تلفظ خارک بیشتر به گوش آشناست.
این جزیره از فسیل‌ها و اندام‌های مرجان‌ها، دوکفه‌ای‌ها و دیگر جانداران دریایی که آمیخته با ذرات ماسه هستند، تشکیل شده و تنها لایه‌ای نازک از سطح جزیره که ضخامتی در حدود بیست سانتیمتر تا پنج متر و چگالی در حدود 1.5 دارد، دارای سختی بیشتر است. لایه‌های زیرین (که در برش‌های عمودی دیده می‌شوند) از بافتی نرم و رسوبی ساخته شده است که در برابر جریان آب کم دوام هستند.
در بسیاری از نواحی خارک، فرسایش آب و باد موجب از بین رفتن لایه‌های زیرین و سقوط و تلاشی لایه‌های مقاوم فوقانی شده است که حامل آثار و نقوش باستانی هستند. این روند فرسایش هم اکنون هم در حال تغییر مختصات ناهمواری‌های جزیره است.
در گذشته‌های دور و نزدیک، بسیاری از صخره‌های مرجانی و زیبای خارک برای ساخت و سازهای گوناگون به بندرهای گوناگون خلیج فارس همچون گناوه، آبادان و کویت حمل می‌شده است.
آب و هوای جزیره
آب و هوای جزیره به دلیل مجاورت کنار دریا و دمای هوای بالا گرم و شرجی همراه با رطوبت است. زمستان خارک بسیار کوتاه است؛ گفته شده تابستان حدود 8 ماه است و از اسفند ماه شروع می شود و تا حدود مهرماه ادامه پیدا می کند. میانگین دما در زمستان 17 و در تابستان 32 درجه است در نتیجه تابستان بسیار گرمی دارد.
بهترین زمان سفر
همانطور که گفتیم، کاملا واضح است که تابستان طولانی و گرم این جزیره نمی تواند زمان خوبی برای سفر باشد مگر اینکه شما گرما را دوست داشته باشید و بخواهید از آفتاب داغ جزیره لذت ببرید. بنابراین بهترین زمان برای سفر به استان بوشهر و مخصوصا جزیره خارک اوایل اسفند و یا مهر است.
پوشش گیاهی
ویژگی‌های منحصر به فرد جزیر خارک باعث شده است که انواع و اقسام درختان و گیاهان امکان رشد در این جزیره را پیدا نکنند. اما یکی از درختانی که اتفاقاً تنها نوع پوشش گیاهی در این جزیره به شمار می‌رود درختان لور یا لیل یا انجیر معابد هستند. این درختان درست مثل جزیره خارک از ویژگی‌های متفاوتی بهره برده‌اند. درختان لور یا لیل یا انجیر معابد درختان بزرگی هستند که سایه وسیعی ایجاد می‌کنند.
علاوه بر درخت لور یا لیل یا انجیر معابد درخت سدر یا کنار نیز در جزیره خارک رشد می‌کند و اتفاقا در تعداد بسیاری در خاک این جزیره به چشم می‌خورد. البته لازم به ذکر است که درختان سدر یا کنار به علت نبود شرایط کافی برای رشد در جزیره خارک در مقایسه با درختان سدر یا کنار دامنه‌های کوه‌های البرز از رشد محدودی برخوردار بوده‌اند.
حیات وحش خارک بسیار محدود و منحصر به گله‌های کم‌شماری از آهو که روزبه‌روز کمتر می‌شوند و مارهای بزرگ و سمی است که طول آنها به یک تا یک‌ونیم متر می‌رسد. پرندگان مهاجر فراوانی نیز فصل زمستان را در کرانه‌های خارک می‌گذرانند.
- جاهای دیدنی بندر ریگ ، استان بوشهر | Bandar Rig
- بندر سیراف ، بزرگترین بندر تاریخی ایران | Bushehr
- پارک ملی نایبند ، اولین پارک ملی دریایی کشور | Bushehr
معماری
ساخت و ساز و معماری منطقه از دو سبک سنتی و مهندسی پیروی می کند به طوری که در شمال شرقی خارک، خانه های سنتی به صورت قدیمی توسط خود مردم ساخته شده اکثرا یک طبقه (ویلایی) به همراه حیاط است؛ البته امروزه به تعداد طبقات بعضی از خانه ها افزوده شده است. با اینکه خارک از محدوده استان بوشهر دورتر و یک مرز آبی میان آن است اما ادارات مختلف جهت بهبود و سرعت بخشیدن به کار مردم و جلوگیری از رفت و آمد ساکنان به بوشهر، مانند کمیته امداد، بهزیستی، تامین اجتماعی، آموزش و پرورش، مرکز بهداشت و درمان و شعبه های بانک دایر هستند.
دیدنی های جزیره خارک
از جمله مکان های تاریخی خارک می توان به خط راه آهن، باغ هندی ها، قلع پرتغالی‌ها، گورستان پیش از اسلام و گورستان اسلامی، قلعه هندی ها، قبر علمدار، بقعه میرمحمد حنفیه، آتشکده ساسانی، قبر دیده بان، دوخواهرون (تخریب شده) و سنگ نبشته ای از دوران باستان که درباره تعلق خلیج فارس به ایران روی آن نوشته شده بود که توسط دشمنان 70 % آن از بین رفته است، اشاره کرد.
و در پایان باید بدانید که خارک از نظر تاریخی، نظامی، تجاری و اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است و مهم ترین پایانه های نفت جهان در این منطقه بنا شده است. طبق آمار 90 % صادرات نفت از جزیره خارک می باشد. براساس حساسیت و اهمیت این جزیره، ورود افراد عادی و افرادی که در جزیره سکونت ندارند، محدودیت دارد و باید مجوز لازم اخذ شود.
مقالات گردشگری بیشتر بخوانید:
- عمارت های قدیمی بوشهر | Bushehr
- بهترین مراکز خرید بوشهر | Bushehr
- بازارهای سنتی بوشهر | Bushehr
- غذاهای محلی بوشهر | Bushehr
- بهترین رستوران های بوشهر | Bushehr
- آشنایی با سوغات و صنایع دستی بوشهر |Bushehr