مسجد جامع زنجان
در این بخش از وب سایت مجله گردشگری تاپ توریست شما را با مسجد جامع زنجان آشنا خواهیم کرد. برای آشنایی با این اثر تاریخی و مهم در زنجان در ادامه با ما همراه باشید.
زنجان یکی از استان‌های ایران است که در شمال غربی ایران قرار گرفته و از مناطق ترک‌‌نشین محسوب می‌شود. جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این استان را نمی‌توان نادیده گرفت زیرا زنجان با داشتن آب و هوایی خاص و خنک، به عنوان بهشتی معتدل شناخته می‌شود که هر ساله و به خصوص در تابستان، میزبان عده‌ی کثیری از طبیعت دوستان است. یکی از جاذبه های مهم و تاریخی مسجد جامع زنجان است.
مسجد جامع زنجان (Jameh Mosque of Zanjan) معروف به مسجد سید و مسجد جامع سید (سلطانی) مربوط به اوایل دوره قاجار است و در زنجان، جنوب سبزه میدان واقع شده است. این اثر با نام «مسجد جامع سید (سلطانی)» به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این مسجد که در قلب بافت قدیمی شهر و در مکان مناسبی از نظر دسترسی قرار گرفته است، از سمت غرب با بازار قیصریه و از سوی شمال با خیابان امام خمینی و سبزه‌میدان در ارتباط است.
پیشینه
این مسجد در دوره قاجاریه توسط یکی از پسران فتحعلی‌شاه قاجار به نام عبدالله میرزا دارا که مرید آیت‌الله سیدمحمد مجتهد سردانی بود، ساخته شد تا مرکز تدریس، اقامه نماز و مراجعات مردمی این مجتهد زنجانی باشد. خاندان حسینی زنجانی از آن زمان تاکنون تولیت مسجد را به عهده دارند. این مسجد در دوره زندگانی بانی آن به نام‌های مسجد دارا، مسجد سید، مسجد سلطانی و مسجد جمعه نیز خوانده می‌شده است.
معماری و ویژگی های بنا
این مجموعه تاریخی که در شمار جاهای دیدنی زنجان و بزرگترین و زیباترین مساجد و مدارس دینی شهر است، یکی از بناهای ارزشمند ساخته شده براساس طرح مساجد چهار ایوانی می‌باشد. ایوان‌های چهارگانه‌ای که در چهار ضلع مسجد به شکل قرینه قرار گرفته‌اند، بیشتر از هر چیزی در صحن مسجد خودنمایی می‌کنند. صحن این مسجد مانند سایر مساجد چهار ایوانی، به شکل مربع – مستطیل است و ۴۸ متر طول و ۳۶ متر عرض دارد.
در گذشته وسط صحن مسجد یک حوض بوده که گرداگرد آن را به استثنای جلوی حجرات و شبستان‌ها، باغچه‌های پرگل و گیاه پوشانده بود که بعدها به دلایل نامعقولی از بین رفته است. در ایوان‌های شرقی و غربی ۱۶ حجره به طور قرینه و در جبهه شمالی نیز ۶ واحد حجره برای طلاب علوم دینی ساخته شده است.
در سطوح ایوان‌های شمالی و جنوبی تزییناتی مانند خط بنایی، کاشی معقلی و نگاره‌های گیاهی با تکنیک کاشی هفت‌رنگ، به سبک هنری دوره قاجار و بیشتر با استفاده از رنگ‌های سیاه و زرد به چشم می‌خورد. شبستان گنبد دار فضایی به عرض ۷٫۹۰ و طول ۸٫۵۰ متر است که بدون واسطه در پشت ایوان جنوبی قرار گرفته و از سمت غربی و شرقی با شبستان‌های طرفین و از طرف شمالی با ایوان جنوبی در ارتباط است.
بر فراز این شبستان، گنبد عظیمی بر جرزهای سنگین به ضخامت ۲۰٫۳۰ متر استوار گردیده است. گنبد این مسجد که از نوع دوجداره بوده و با کاشی‌های فیروزه‌ای پوشانده شده، از گنبدهایی است که بدون گوشواره و ترنبه روی جرزهای چهارگانه ضخیم نشسته است. سوره مبارکه الدهر با خط ثلث روی این گنبد نقش بسته و به زیبایی آن افزوده است. در نوک بنای گنبد، علامتی از برنز به شکل گوی وجود دارد. اگر اهل مطالعه هستید، کتابخانه‌ی حسینی نیز در طبقه فوقانی این مسجد قرار دارد.
با توجه به اینکه در گذر زمان عمارات تاریخی دچار فرسودگی و تخریب می شوند، باید مقوله مرمت و بازسازی این اماکن برای حفظ و رساندن به نسل های بعد به شدت مورد توجه قرار گیرد. در سالهای اخیر، سر درب شمالی مسجد جامع مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت، اما روند کلی مرمت این مسجد بسیار کند پیش می رود و با بی توجهی مسئولین، پروژه بازسازی چندین سال است که به سرانجام نرسید.
چطور به مسجد جامع زنجان برویم ؟
همانطور که در ابتدا گفتیم این مسجد در قلب بافت قدیمی و تاریخی زنجان واقع شده و دسترسی بسیار راحتی دارد. برای رسیدن به مسجد جامع زنجان باید به سمت خیابان امام خمینی و سبزه میدان بروید.
آدرس: استان زنجان، زنجان، خیابان امام خمینی، سبزه میدان
مقالات گردشگری بیشتر بخوانید:
- معرفی بهترین سوغات و صنایع دستی زنجان | Zanjan
- گنبد سلطانیه ، سومین گنبد بزرگ جهان در زنجان | Zanjan
- دیدنی های سلطانیه ، مهمترین شهر دوران ایلخانی ، زنجان | Soltanieh
- مکان های گردشگری ماهنشان ، زنجان | Mahneshan
- گشتی در شهر سجاس ، زنجان | Sojas
- دیدنی های شهر سهرورد ، زنجان | Sohrevard
- مکان های دیدنی شهر آب بر ، زنجان | Abbar
- معرفی دیدنی های صائین قلعه ، زنجان | Sain Qaleh
- آشنایی با بهترین دیدنی های خرمدره ، زنجان | Khorramdarreh
- معرفی دیدنی های شهر هیدج ، زنجان | Hidaj