دیدنی های هیدج
هیدج یکی از شهرهای استان است که بخشی از جاهای دیدنی زنجان را تشکیل می دهد .این شهر کوچک اما با صفا در فاصله ۷۵ کیلومتری شهر زنجان قرار دارد و از غرب به صائین قلعه از شرق به خرمدره متصل می‌شود زبان مردم این شهر ترکی آذربایجانی با لهجهٔ خاص هیدج است. این شهر زادگاه حکیم هیدجی است.با تاپ توریست همراه باشید تا دیدنی های هیدج را بیشتر بشناسید.
در گذشته مردمان آن را “هيه” مي ناميدند که در آن دروازه و کاروانسرا براي استراحت کاروان بوده، نام هيدج از هودج يا محمل گرفته شده که در زمان هاي گذشته براي حمل بزرگان استفاده مي‌شده ، قدمت اين شهر به زمان هاي دور برمي گردد ولي از زماني که دختر شاه خدابنده سلطان محمد خدابنده که مقبره آن درگنبد سلطانيه است ،هنگام عبور از آن شهر که آن زمان روستايي دور بوده ، دخترش دچار بيماري شديدي شده و بعد از مداوا در همان مکان فوت مي‌کند از آنجا که اين منطقه آب و هوايي بسيار مطبوع داشته در همانجا دخترش را دفن و مقبره‌اي زيبا از سنگ مرمر سفيد وکمياب برايش مي سازد که در سال ۱۳۵۲ توسط تاراجگران هويت ربوده شد و از آن زمان نام هيدج در بين شهرهاي معروف در تاريخ ايران ماندگار شد.
آثار تاریخی هیدج می توان به مقبره دگار خاتون یا حیمردان و بنای سقاخانه و حوزه علمیه و مقبره آقا سید باقر ادیب دانشمند و عارف اشاره نمودکه محل آن روبروی حوزه علمیه می باشد.
بنیانگذار حوزه علمیه هیدج از مراجع برجسته وصاحب نام و فردی خیر بنام حاج ملا علی فاضل بوده و به علت وجود حوزه علمیه علما و فضلای بیشماری از این شهر برخاسته اند که در حال حاضر در اطراف اکناف کشورمشغول خدمات علمی و فرهنگی هستند و بنای سقاخانه به به علت گسترش شهر و عدم توجه تخریب گردیده یکی از مراکز چاپارخانه در زمان صفویان در هیدج بوده است که اسبهایی درآن محل نگهداری می شد و چاپارها برای ارسال خبر از نقطه ای به نقطه دیگراز این اسبها استفاده می کردند میرزا تقی خان امیر کبیر در نامه ای به ملا علی فاضلی علاوه برتمجید و تکریم برای حوزه علمیه مقرری تعیین می نماید که این نامه هم اکنون در حوزه علمیه نگهداری می شود.
روستاهایی در اطراف هیدج بوده اند که پس از حفر قنات به وسیله ارغون این روستاها به علت وجود آب و به مرور زمان به هیدج کوچ کرده اند که اکنون آثارآنها در اطراف باقی است این روستاها عبارت بودند از : نوده، نجف آباد، چولاری، قصبه، رونجک، کولج، ولیده، خرملوعلی آباد، قلعه نصرالله. از روستاهای شمال انواع سنگ های ساختمانی و گرانیت استخراج و به استان های دیگر حمل می شود و سنگ های ساختمانی این منطقه از مرغوبیت فراوانی برخوردارند ودر نوع خود بی نظیرند.اهالی هیدج به فضل وادب و مهمان نوازی مشهورند ومنطقه اطراف و روستاها بسیار با صفا و سرسبز است و مرحوم حکیم هیدجی نیز در اشعار خود از این محل به خوبی یاد کرده است.