کوچه مروی تهران
در این مطلب از مجله گردشگری تاپ توریست شما را با کوچه مروی تهران ، یکی از کوچه‌های قدیمی این شهر آشنا خواهیم کرد. در ادامه همراه ما باشید.
کوچه مروی تهران یکی از کوچه‌های قدیمی تهران است که در محدوده بازار تهران قرار دارد. کوچه مروی در درون محله پامنار، یکی از قدیمی‌ترین محله‌های تهران، قرار داشته و جزئی از این محله قدیمی است. کوچه مروی تهران، گذری غربی شرقی است که از یک سو با خیابان پامنار و از سویی دیگر با خیابان ناصرخسرو محدود شده و از هر کدام از این خیابان‌ها دارای ورودی است.
یکی از دلایل اهمیت کوچه مروی، قرار داشتن این گذر در مجاورت ارگ سلطنتی تهران یا مجاورت با کاخ گلستان است که در زمان قاجار مرکز دارالخلافه تهران بود. کوچه مروی از سمت ورودی خیابان پامنار در مقابل عودلاجان قرار دارد و از سمت خیابان ناصرخسرو در جنوب شمس العماره قرار دارد. موقعیت خاص کوچه مروی به نوعی بوده که در تاریخ معاصر ایران، جزء چندین محدوده بسیار مهم مانند کاخ گلستان، بازار تهران و محله پامنار قرار داشت.
این کوچه زیبا هنوز بوی تهران قدیم را در خود دارد و توانسته است بافت قدیمی خود را تا حدودی حفظ کند. به همین دلیل است که هر روزه علاقمندان به تهران قدیم و بازار‌های کوچه مروی برای گشت و‌گذار و خرید به این معبر زیبا و مشهور سفر می‌کنند.
بازار شکلات فروشی کوچه مروی و بورس لوازم آرایشی و بهداشتی کوچه مروی از مهمترین بازار‌های کوچه مروی تهران هستند. کوچه مروی در محدوده بازار بزرگ تهران قرار دارد و توانسته است خود را به عنوان یکی از بخش‌های بازار تهران و حتی به عنوان یکی از بازار‌های قدیمی تهران، به دوستداران بازارگردی معرفی کند.
کوچه مروی امروزی به دلیل داشتن کوچه های سنگفرش شده، نمای زیبای مغازه ها و بافت تاریخی این بازار توانسته توجه گردشگران خارجی و داخلی را به سوی خود جلب کند. دبیرستان مروی معروف هم اکنون تبدیل به حوزه علمیه شده و هم اکنون طلاب علوم دینی از این مکان استفاده می کنند. از دیگر دلایل محبوبیت این بازار، نزدیکی به محل پامنار تهران بوده که باعث محبوبیت بیش از پیش این بازار گردیده است.
تاریخچه کوچه مروی
هنگامی که فتحعلی شاه به حکومت قاجار رسید در همان ابتدای شاهنشاهی ازبکی ها به مرو حمله ور شدند و این منطقه که تحت حکومت محمد حسین خان بود سقوط کرد و وی به سال 1214 ابتدا به کابل و سپس به قندهار فرار کرد. از قندهار نیز جا به جا شد و به سیستان نقل مکان کردد. او در نایت از سیستان نیز به سمت تهران آمد و در این شهر با احترام شاه مملکت مواجه شد و فتحعلی شاه به او لقب فخرالدوله داد.
کارهای درباری خوشایند محمدحسین خان نبود و به همین دلیل وی در کوچه ساختمان هایی را بنا کرد و از طریق آن ها به زندگی ادامه داد. او در مدت زمانی که در طهران اقامت داشت توانست ثروت زیادی را به دست آورد و خانه و باغ او نیز در غرب محله عودلاجان بنا شد. باغ و خانه ایشان درد درون حصار صفوی و مقابل عمرات شمس العماره واقع شده است که با رفتن به این محله می توانید آن را تماشا کنید. در سال 1231 یک مسجد به نام مروی و مدرسه مختص علوم دینی و با همین نام در این کوچه به واسطه او ساخته شد و باغ موجود در جنوب کوچه را وقف این دو ساختمان نمود.
وی حتی اموال و املاک مربوط به خود را نیز صرف همین امور کرد و تا پایان عمر هر چه داشت وقف در این راه نمود. این مدرسه و مسجد معروف به خان مروی شدند و حتی در برخی از اسناد تاریخی به جای مانده به نام لقب او یعنی فخرالدوله نیز خوانده می شوند. آب انبار و پله های بسیار قدیمی مسجد نیز چند سال پیش هنگامی که برای کف آن کارگران مشغول کار بودند کشف شد.
عمارت شمس العماره در دوران پادشاهی ناصرالدین شاه بنا نهاده شد و این بنا در مقابل کوچه مروی ساخته شد و بعد از به وجود آمدن خیابان ناصر خسرو، یک میدان در ابتدای کوچه نیز به وجود آمد که این جا نیز به میدان شمس العماره شهرت یافت. تمامی این ساخت و سازها باعث شدند تا این کوچه به عنوان نقطه ای از تهران باشد که مرکز توجه بوده و مردم زیادی به آن مراجعه می کنند. این کوچه در تمامی ادوار از زمان تاسیس و به خصوص بعد از به وجود آمدن بناهای اطراف، به عنوان نامدار ترین بازار های دارالخلافه شناخته میشد.
جاهای دیدنی کوچه مروی
سرای روشن: سرای روشن در سال ۱۳۱۱ در نزدیکی کوچه مروی ساخته شد معماری زیبای این بنا باعث جذب مشتریان بسیاری در این منطقه شد و این محل را به یکی از نخستین مراکز بازرگانی تهران تبدیل کرد. سبک طراحی این بنا آمیخته از هنر روز اروپا و معماری باستانی ایران می باشد. این بنا در ای ۷۰ هجری شمسی توسط مهندس صفامنش مرمت گردید.
مدرسه مروی: مدرسه مروی یکی از ساختمان های قدیمی که کوچه مروی بوده که ساخت آن به سال به صورت 1231 هجری شمسی باز می گردد. این مدرسه به دستور فخرالدوله ایجاد گردید و کاربری ابتدایی آن آموزشگاه علوم دینی بود.
در زمان رضاشاه این مدرسه به دبیرستان و سپس دبیرستان تبدیل گردید و نام آوران بسیاری در این مدرسه به تحصیل پرداختند که از جمله آنها می توان جلال آل احمد حسین الهی قمشه ای مرتضی ممیز پرویز تناولی اشاره کرد. پس از انقلاب این مکان به حوزه علمیه تبدیل شده و تاکنون به آموزش طلاب علوم دینی پرداخته است.
کاخ گلستان: از زیباترین مناطق تهران بوده که در ساخت آن از معماری ایرانی و اروپایی بهره برده شده است. این بنا در خیابان 15 خرداد و میدان ارگ قرار دارد. گلستان شامل یک مجموعه کاخ که پس از رفتن به این مکان می تواند از محل زندگی آخرین شاه ایران بازدید کنید.
مناطق دیدنی این مجموعه شامل عمارت شمس العماره، تخت مرمر، خلوت کریمخانی، عمارات بادیگیر، تالار الماس وکاخ ابیض تشکیل می دهد. ساعات بازدید از این مکان 9:30 الی 18 می باشد. کاخ گلستان در فاصله 10 دقیقه ای به صورت پیاده و یا 6 دقیقه ای با خودرو شخصی از کوچه مروی تهران قرار گرفته است.
بازار تهران: از اصلی ترین بازار های تهران بوده که ساخت آن به به دوران قاجار باز می گردد. این بازار در منطقه 12 تهران، نزدیک خیابان 15 خرداد قرار داشته و در فاصله 11 دقیقه ای از کوچه مروی واقع شده است. طراحی اولیه این بازار به صورت روباز بوده که در زمان حکومت ناصر الدین شاه به صورت سرپوشیده و مسقف تغییر کرد.
وسعت زیاد بازار بزرگ تهران، باعث شد که با مراجعه به آن بتوانید انواع و اقسام کالاها را تهیه کنید. یکی از مزایای این بازار، اختصاص هر قسمت از بازار به فروش کالایی خاص بوده که خرید را برای افراد راحت کرده است. بازار جعفری، بازار چهارسوق، بازار زرگرها، بازار حاجب الدوله، بازار بین الحرمین و. . . از جمله بازار های موجود در بازار بزرگ تهران است که هر کدام به فروش کالایی خاص اختصاص داده شده اند.
موزه پست و تلگراف: این موزه با مساحت 15 هزار متر مربعی خود به بازگویی تاریخ ارتباط ایران می پردازد. موزه پست دارای دو طبقه و یک زیر زمین بوده که هر طبقه از غرفه های متعددی تشکیل شده که هر کدام به موضوعی خاص اشاره دارد. از جمله وسایل های موزه می توان به اولین تلفن ها، ابزار بسته های چاپاری و پستی، مجموعه تمبرها و. . . اشاره کرد. موزه پست در فاصله 20 دقیقه ای به صورت پیاده و یا 7 دقیقه ای با خودرو از کوچه مروی قرار گرفته است.
دسترسی
آدرس: خیابان امیرکبیر، خیابان ناصرخسرو، کوچه مروی
مترو: با استفاده از خط 1 مترو در ایستگاه امام خمینی واقع در میدان امام خمینی پیاده شوید. وارد خیابان باب همایون شوید. باید همایون را مستقیم پییش بروید تا به کوچه مروی برسید.