کویر زردگاه
در این بخش از وب سایت مجله گردشگری تاپ توریست شما را با کویر زردگاه آشنا خواهیم کرد. برای آشنایی با این کویر زیبا در خراسان جنوبی با ما باشید.
ایران مناطق کویری بسیار جذاب و زیبایی دارد که یکی از آنها کویر زردگاه است. این کویر در استان خراسان جنوبی و نزدیکی شهرستان طبس قرار دارد. این کویر زیبا چشم‌اندازهای منحصربه‌فرد و تپه‌های ماسه‌ای بسیار بلندی دارد و از مقاصد محبوب گردشگری در ایران شناخته می‌شود. همچنین سکوت و آرامش کویر برای شهرنشینان بسیار جذاب است و روح آنها را جلا می‌بخشد. در ادامه با ویژگی‌های کویر زردگاه بیشتر آشنا خواهید شد.
معرفی کویر زردگاه
کویر تماشایی زردگاه در استان خراسان جنوبی و ۱۸۰ کیلومتری شهرستان طبس قرار دارد. این کویر در واقع روستایی ییلاقی است که در حال حاضر جمعیت زیادی ندارد و مکان محبوبی برای گردشگران است. خانه‌های روستای کویر زردگاه بافت بسیار جذاب و منحصربه‌فردی دارند و به‌صورت پلکانی با اتاق‌های تودرتو ساخته شده‌اند. در ساخت این خانه‌ها از خشت و گل استفاده شده و محل مناسبی برای اقامت گردشگران به شمار می‌رود. این کویر دیواره‌های بلند و کنگره‌های مثلثی شکلی دارد که مانند یک فیلتر در برابر بادهای شنی عمل می‌کند.
تنوع پوشش گیاهی و جانوری در این کویر قابل مشهود است. همچنین چون کویر در یک منطقه کوهستانی واقع شده آب و هوای نسبتاً معتدلی دارد. از جمله گیاهان این کویر می‌توان به گز، خارشتر و درختچه‌های تاغ اشاره کرد. علاوه بر آن گونه‌های جانوری مختلفی مانند گرگ، روباه، شغال، کفتار و پرندگان مختلف در این کویر زندگی می‌کنند. از جاذبه‌های کویر تماشایی زردگاه می‌توان به چشمه‌های آب گرم آن اشاره کرد که مهم‌ترین آنها چشمه آب گرم مرتضی آباد و چشمه آب گرم یوک هستند. در ادامه به معرفی دیگر جاذبه‌های کویر خواهیم پرداخت.
بهترین زمان سفر به کویر زردگاه
فصل‌های پاییز و زمستان بهترین زمان برای سفر به کویر دیدنی زردگاه هستند. در فصل تابستان هوای کویر به شدت گرم و خشک است و دمای آن به بیشتر از ۴۵ درجه سانتیگراد می‌رسد. در چنین شرایطی کویرگردی غیر قابل تحمل بوده و می‌تواند خطرناک باشد. در اوایل فصل بهار هوا مناسب است؛ اما از نیمه دوم بسیار گرم می‌شود. هوای کویر در فصل زمستان بین ۱۰ تا ۲۰ درجه سانتیگراد است. در شب‌های آن هوا بسیار سرد بوده و برای کمپ مناسب نیست.
همچنین ممکن است کویر زردگاه در زمستان از برف پوشیده شود. در صورتی که علاقه‌مند به ورزش‌های زمستانی مانند اسکی هستید پیشنهاد می‌شود این موقعیت را از دست ندهید. در فصل پاییز دمای هوا در طول روز بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد خواهد بود و هنگام شب به 10 درجه سانتیگراد می‌رسد. به طور کلی فصل پاییز بهترین زمان برای کویرگردی است؛ چراکه حتی شب‌ها می‌توانید با کمپ زدن در این منطقه از آسمان پرستاره لذت ببرید.
جاذبه‌های گردشگری کویر زردگاه
باغ‌ها و نخلستان‌ها
در کویر زردگاه باغ‌ها و نخلستان‌های متعددی به چشم می‌خورند و چشم‌انداز بسیار زیبایی به منطقه بخشیدند. این باغ‌ها به‌خاطر کوه نایبند به وجود آمده‌اند و از طریق این کوه آب موردنیاز آنها تأمین می‌شود. همچنین منبع آب کوه نایبند باعث به وجود آمدن پوشش گیاهی و حیات‌وحش متنوع در کویر شده است. انواع درختان مانند انگور، خرما، پسته، پرتقال، نارنگی، لیمو، نارنج، انار و… در زردگاه وجود دارند. علاوه بر آن در اطراف کویر گیاهان دارویی رشد می‌کنند و به جذابیت منطقه افزوده‌اند. طبیعت‌گردان و کویرگردان می‌توانند اوقاتی را زیر سایه درختان و نخل‌ها سپری کنند و از سکوت کویر لذت ببرند.
روستای نایبند
در نزدیکی کویر زردگاه روستای زیبای نایبند واقع شده است. این روستا مانند روستای زردگاه دارای معماری پلکانی است و عنوان ماسوله کویر را از آن خود کرده است. خانه‌ها در این روستا بر روی یک صخره بزرگ و مقابل کویر ساخته شده‌اند و پشت‌بام هر خانه حیاط خانه دیگر به شمار می‌رود. استفاده از معماری پلکانی در ساخت روستا باعث می‌شود تا بومیان در فصل تابستان از هوای خنک و در فصل زمستان از هوای گرم بهره‌مند شوند.
در سراسر روستای نایبند نخلستان‌های سرسبز، درختان میوه و چشمه‌های متنوعی وجود دارند که مانند یک نگین سبز در میان کویر زردگاه می‌درخشد. ناگفته نماند این روستا زیستگاه یوزپلنگ آسیایی است. همچنین قدمت روستا به صدها سال پیش بر می‌گردد و به دلیل زمین‌های حاصلخیز و آب و هوای مناسب مردم تصمیم گرفتند در آنجا سکونت کنند. این روستا ۱۲۰ کیلومتر تا شهر طبس فاصله دارد و با معماری سنتی و تاریخی خود گردشگران زیادی را جذب می‌کند.
کوه نایبند
از معروف‌ترین کوه‌های استان خراسان جنوبی کوه نایبند است و در شمال غربی کویر زردگاه قرار دارد. این کوه نزدیک روستای نایبند واقع شده و به همین دلیل آن را کوه نایبند می‌نامند.همچنین دارای ۳۰۰۵ متر ارتفاع است و عنوان مرتفع‌ترین قله استان خراسان جنوبی را به خود اختصاص می‌دهد. به همین دلیل به آن بام بیرجند نیز گفته می‌شود. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این کوه مسیر سهل‌العبور آن است که بسیاری از کوهنوردان حتی گردشگران آماتور می‌توانند به راحتی به قله صعود کنند. با صعود کردن به قله نایبند با چشم‌انداز شگفت‌انگیز از کوه‌ها، دشت‌های وسیع، نخلستان‌ها و مناطق کویری مواجه خواهید شد.
اقامت در کویر زردگاه
برای اقامت در کویر زردگاه گزینه‌های مختلفی وجود دارد که با توجه به نوع سفر، سلیقه و بودجه خود می‌توانید یکی از آنها را انتخاب کنید. این گزینه‌ها عبارت‌اند از:
اقامتگاه بوم‌گردی محسن گلنبری
در روستای زردگاه اقامتگاه‌های بوم‌گردی متنوعی وجود دارند که یکی از آنها اقامتگاه محسن گلنبری است. تعداد اتاق خواب‌های این محل کم بوده و در نتیجه ظرفیت کمی دارد. با این حال از محبوبیت زیادی در بین گردشگران برخوردار بوده که آنها ترجیح می‌دهند در این محل اقامت کنند. همچنین دارای بافت تاریخی و قدیمی است و در جنوب شرق زردگاه قرار دارد.
اقامتگاه بوم‌گردی نایبند
این محل اقامت معروف‌ترین اقامتگاه در روستای نایبند است. در مقایسه با سایر اقامتگاه‌های بوم‌گردی امکانات رفاهی بیشتری دارد. این محل بر روی یک تپه قرار گرفته و چشم‌انداز زیبایی از اطراف روستا به نمایش می‌گذارد. دارای ۷ اتاق است و ۵۴ نفر ظرفیت دارد. یکی از ویژگی‌های این محل جدا بودن اتاق‌ها از یکدیگر است که در مرکز اقامتگاه سرویس بهداشتی عمومی، آشپزخانه و یک حیاط کوچک قرار دارد.
اقامتگاه بوم‌گردی تاهود
از دیگر اقامتگاه‌های محبوب روستای نایبند اقامتگاه بوم‌گردی تاهود را می‌توان نام برد که اتاق‌های آن جدا از یکدیگر قرار دارند. این اتاق‌ها کف‌خواب هستند و امکاناتی مانند سرویس خواب و تلویزیون دارند. آشپزخانه، حیاط و سرویس بهداشتی آن به‌صورت عمومی استفاده می‌شود.
اقامت در شهر طبس
شهر طبس از مهمان‌سراها و هتل‌های مختلفی برخوردار بوده و اگر نیاز به امکانات رفاهی بیشتری دارید می‌توانید یکی از اقامتگاه‌های آن را انتخاب کنید.
نکات مهم در سفر به کویر زردگاه
کویر با دیگر مناطق گردشگری تفاوت دارد و به دلیل شرایط خاص آن باید نکات ایمنی زیر را هنگام سفر رعایت کنید:
- همان‌طور که گفته شد فصل‌های پاییز و زمستان بهترین زمان برای کویرگردی هستند؛ چراکه در این موقع از سال طوفان شن کمتر رخ می‌دهد.
- قبل از سفر به کویر باید از شرایط آب و هوای آن مطلع شوید. در صورتی که احتمال وقوع طوفان شن داده شود باید سفر خود را به تعویق بیندازید.
- همراه داشتن آب کافی در کویر بسیار ضروری است و باید به‌صورت مرتب آب بنوشید تا بدنتان کم آب نشود.
- در کویر مکان مناسبی برای خرید غذا وجود ندارد؛ بنابراین باید غذا و میان‌وعده کافی برای سفر خود تهیه کنید
- برای آن که در کویر گم نشوید و یا با جانوران خطرناک به‌خصوص خزندگان مواجه نشوید بهتر است با یک راهنمای محلی کویرگردی کنید.
- رانندگی هنگام شب در کویر زردگاه بسیار خطرناک است. در این منطقه نور زیادی وجود ندارد و فقط باید از مسیرهایی که دارای چراغ هستند رانندگی کنید.
- در مناطق کویری زردگاه باتلاق‌های نمک مختلفی وجود دارد و قبل از آن باید نقشه‌هایی از باتلاق‌های منطقه را همراه داشته باشید تا گرفتار آنها نشوید.
- برای عبور از صخره‌ها و مسیرهای صعب‌العبور بهتر است از خودروهای آفرودی کمک بگیرید.
- همراه داشتن لوازم پزشکی، جعبه کمک‌های اولیه، لوازم بهداشتی شخصی مانند مسواک، شامپو، حوله، لوازم روشنایی مانند چراغ قوه، لوازم ایمنی مانند عینک آفتابی، کرم ضدآفتاب، کلاه آفتاب‌گیر ضروری است.
مسیر دسترسی به کویر زردگاه
کویر زردگاه در استان خراسان جنوبی، ۱۸۰ کیلومتری شهرستان طبس و نزدیک روستای زردگاه قرار گرفته است. برای رفتن به کویر زیبای زردگاه مسیرهای مختلفی وجود دارد که بهترین آن مسیر تهران-سمنان-طبس است. این مسیر دارای ۱۱۰۰ کیلومتر مسافت است و ۱۲ ساعت زمان می‌برد تا خود را به کویر برسانید. ابتدا باید از سمت تهران به سمنان حرکت کنید و پس از آن مسیر خود را به سمت طبس ادامه دهید. از شهر طبس تا روستای زردگاه ۱۲۰ کیلومتر فاصله است و برای رسیدن به روستا باید وارد جاده اصلی طبس-یزد بشوید.
این جاده آسفالت است و مسیر کوتاهی نسبت به سایر مسیرها دارد. همچنین در طول مسیر از مشاهده دیگر جاذبه‌های گردشگری سمنان مانند دریاچه نمک، کویر حاج علی‌قلی لذت خواهید برد. مسیر اصفهان-نایین-طبس از دیگر مسیرها است که دارای ۸۰۰ کیلومتر طول است و حدود ۱۰ ساعت زمان می‌برد تا به روستای زردگاه برسید. سومین مسیر جاده یزد-طبس است که ۲۰۰ کیلومتر طول دارد و پس از ۳ ساعت رانندگی به روستا خواهید رسید.
سخن پایانی
کویر زردگاه با جاذبه‌ها و زیبایی‌های خود یکی از بهترین نقاط گردشگری در شرق کشور به شمار می‌رود. با وارد شدن به این کویر می‌توانید ساعت‌ها از سکوت و تماشای مناظر خیره‌کننده اطراف خود لذت ببرید. سفر به کویر زیبای زردگاه به همه گردشگران به‌خصوص شهرنشینان پیشنهاد می‌شود تا برای ساعاتی از شلوغی و هیاهوی زندگی شهری فاصله بگیرند.