دیدنی های سرخه

شهرستان سرخه در ۱۷۰ کیلومتری شرق پایتخت ایران ؛ تهران قرار دارد و با مرکز استان ؛ سمنان ۲۰ کیلومتر فاصله دارد که در شرق شهر سرخه قرار گرفته ‌است و از شمال با استان تهران و شهرستان فیروزکوه و از جنوب با استان اصفهان و کویر لوت و از غرب با شهرستان آرادان و گرمسار و از شرق با شهرستان سمنان و مهدیشهر همسایه است. شهرستان سرخه به علت موقعیت جغرافیای خاص خود که از یک طرف به کوهستان و از طرف دیگر به دشت کویر محدود می شود، دارای جاذبه های کم نظیر طبیعی، تاریخی و گردشگری متنوعی می باشد که هر گردشگری را به خود جذب می کند. در ادامه همراه تاپ توریست باشید تا با دیدنی های سرخه بیشتر آشنا شوید.

کاروانسرای تاریخی لاسجرد

کاروانسرای تاریخی لاسجرد از کاروانسراهای دوره عباسی است که از سمت غرب در ابتدای روستای لاسجرد و بر روی گذرگاه شرق به غرب ایران و در مسیر زیارتی، به طرف مشهد مقدس قراردارد.اين كاروانسرا از نوع كاروانسراهاي دو ايواني و شامل حياطي وسيع با 24 حجره در پيرامون مي باشد. دو ايوان زيباي كاروانسرا در غرب و شرق آن ساخته شده اند.

در دو طرف ايوان غربي 6 غرفه جهت سكونت مسافران ساخته شده است. ايوان شرقي كاروانسرا بلندتر از ايوان غربي است كه به وسيله دالاني به هشتي كاروانسرا منتهي مي شود. در دو ضلع هشتي دو ايوان دوطبقه وجود داردكه در پشت هر ايوان اتاق كوچكي ساخته شده است. قدمت و دوره تاريخي این کاروانسرا صفوي می باشد.

خانقاه شیخ علاءالدوله سمنانی

خانقاه شیخ علاءالدوله سمنانی با قدمتی که به دوره ایلخانی بازمی‌گردد، در شهرستان سرخه، روستای صوفی آباد واقع شده است و در تاریخ ۲۱ آبان ۱۳۱۷، با شماره ثبت ۳۲۰ به‌‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. بنای آرامگاه و خانقاه این عارف مشهور یادگاری از معماری اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. ساختمان مفصل آرامگاه شامل دو قسمت می‌شود. قسمت اصلی بنا مربع شکل است و در گذشته گنبد عظیمی روی آن قرار داشت که در حال حاضر تنها یک فیلپوش زاویه جنوب غربی مقصوره آن باقی مانده است. قسمت دوم ایوان رفیع و بلند آرامگاه است که رو به شرق دارد. مزار شیخ نیز در بیرون ایوان واقع شده است.

خانه حاج حشمت اللشکر(ابراهیم خان)

این بنا حدوداً در مرکز شهر سرخه واقع گردیده است. همانطور که از کتب تاریخی و گفته معمرین و فرم معماری بنا به دست می آید این بنا متعلق به دوره قاجاراست. از آنجایی که این بنا خصوصی و مالک اصلی آن حاج حشمت خان پیوندی (حاکم وقت منطقه ) بوده، به همین جهت به خانه حاج حشمت معروف شده است.

خانه اصلی حشمت اللشکر(حشمت بزرگ) که به دست حاج معمار باشی سمنانی ساخته شده بود. این مجموعه تاریخی شامل چهار منزل مسکونی ، دارالحکومه، باغ، حمام، مدرسه و …. بوده است که اکنون دو خانه آن باقی مانده است. بادگیرهای دو قلو برفراز این بنا با تزئیناتی ناب از نمادهای شهر سرخه است.

آب انبار بیرون دژ سرخه

در محله بيرون دژ و در كنار مصلي نماز جمعه(حسينيه شهدا) شهر سرخه قرار گرفته است.اين آب انبار منسوب به دوره قاجار است و از آب انبارهاي بزرگ اين شهر به حساب مي آيد. اين آب انبار را حاج حشمت اللشكر، كه خود اهل سرخه بوده ساخته است. مخزن اصلي آن گنبد عظيمي، مخروطي شكل است، اين بنا بر اساس معماري سنتي خاص ناحيه كويري ساخته شده و پيرامون آن تا رأس گنبد، پله هاي مدوري احداث گرديده است. بر بالاي گنبد، بادگير كوچكي جهت عبور جريان هوا و خنك كردن آب به چشم مي خورد. اين بنا به شماره ملي 4435 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.

حمام بيرون دژ سرخه

در محله بیرون دژ و در حوالی مسجد جامع و چهلستون قرار گرفته که قدمت آن به دوران اواخر زندیه و اوایل قاجاریه می رسد.این بنا و سایر حمام های قدیمی شامل: رختکن، دهلیز ارتباطی، گرمخانه، خزینه آب و تون می باشد. این حمام از دو حمام کوچک و بزرگ تشکیل شده که حمام کوچکتر زنانه و حمام بزرگتر مردانه است. دیوارها از سنگ، ملات آهک و گچ و سقفها از آجر با اندود ساخته شده اند. سقفها همه گنبدی هستند و تویزهایی که بر روی جرزها و پایه ها قرار گرفته اند آنها را استوار نگه می دارند. این حمام دارای طاق های ضربی است و بر ستون های قطوری استوار شده است.

 مسجد جامع و چهلستون سرخه

تاريخ ساخت اوليه اين بنا به قرن اول هجري نسبت داده مي شود. اين مسجد از دو شبستان مجزا مجاور هم يكي در جنوب و ديگري در شمال آن تشكيل شده است. شبستان جنوبي كه مستطيل شكل مي باشد و محراب آن منتهي اليه سمت جنوب غربي بنا قرار دارد. در شمال اين شبستان راهرويي وجود دارد كه بر سردر اين راهرو، كاشيكاري معرقي به تاريخ 1345 ش كه بر روي آن بخشي از آيه 18 سوره توبه قرآن كريم نوشته شده است به چشم مي خورد. در گوشه جنوب غربي شبستان شمالي محراب ساده اي قرار دارد كه بالاي آن بوسيله رسمي بندي گچي تزئين شده است.
مسجد چهلستون سرخه متعلق به قرن اول هجري است كه يكي از شبستان هاي الحاقي به مسجد جامع سرخه بوده، كه در بافت قديم شهر  قرار گرفته است. از خصوصيات بارز اين بنا ستونهاي ظريف هشت ضلعي آجري و طاق هاي جناقي تند    مي باشد كه از 40 ستون اين بنا هم اينك 32 ستون آن باقي است.اين بنا به شماره ملي 2325 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.

بقعه پیر غریب

بقعه پیر غریب که در 20 کیلومتری غرب سمنان، در ابتدای شهر سرخه، میان کشتزار ها قرار گرفته، بقعه کوچکی است که افراد مسن سرخه به آن اعتقاد خاصی دارند و بر این باورند که هر کس دچار مشکلی شود و به پیر غریب توسل جوید، مشکل او به لطف و یاری خدا حل می شود.

این بقعه خشتی و گلی که در گذشته در میان قبرستانی قرار داشته، 3 اتاق دارد و حیاطی آن را در بر گرفته است. ایوانی با طاق نیم دایره در جانب جنوب آن وجود دارد و گنبدی کاسه ای شکل بر سر آن قرار گرفته است. تمامی بنا در داخل و خارج با گچ، اندوده و سفید شده اند و جلوه خاصی به بنا بخشیده اند.

مسجد امام هادی سرخه

مسجد امام هادی (ع) مسجدی قدیمی منسوب به دوره قاجار با قدمتی بیش از 200 سال است که در مرکز محله کلان شهر سرخه در استان سمنان قرار گرفته و از جنوب به آب انبار بیرون دژ منتهی می شود.این مسجد نقشه ای مستطیل شکل دارد و از شمال به جنوب کشیده شده است و در قسمت شمال و غرب خود، طاق نماها و ایوانهای کوچکی دارد.

همچنین حیاطی کوچک در شمال آن به چشم می خورد که بر زیبایی بنا افزوده است.  کتیبه ای گچی در گوشه جنوب غربی نزدیک محراب مسجد قرار دارد که تاریخ تعمیر و مرمت آن را شرح می دهد. این مسجد خشت و گلی با گچ تزئین شده و پذیرای نمازگزاران و گردشگران است.

مسجد امام حسين سرخه

این مسجد رو به روی حسینیه شهدا  قرار گرفته است و منسوب به دوره قاجاریه است. پلان مسجد بر پایه مربع شکل گرفته است و هر یک از کنجهای آن به یکی از 4 جهت اصلی جغرافیایی تعلق دارد. در کنج جنوبی مسجد با محرابی مواجه هستیم که در محل محراب قدیمی مورد نوسازی قرار گرفته و با نمای سنگ کار شده است .فقط در نمای ورودی کاشیهای هفت رنگ جدیدی کار شده است که تنها عامل تزئینی مسجد به شمار می روند.

بقعه متبرکه امام زاده محمد زید(ع)

این بقعه در شمال غربی سرخه در روستای شاهزاده محمد زيد واقع است. امام زاده محمد زيد از نوادگان امام حسن مجتبي (ع) ميباشد که توسط بني اميه به شهادت رسيده است. اين مکان هرساله در فصل تابستان جمعيت زيادي را جذب ميکند. راه رسیدن به این مکان زیارتي، راه فرعي است که از محور اصلي سرخه به لاسجرد منشعب ميگردد که بعد از عبور از بركيان،دو روان، آل دره به اين مكان ميرسد.

غار (مغار) افتر

اين غار يكي از بزرگترين غارهاي آهكي شهرستان سرخه است كه در روستاي افتر واقع شده است. در اين غار محصولات لبني دامداران افتر كه دوره ييلاق را در گورسفيد، طارم، كلارخان، افتر و امامزاده عبدالله سپري مي‌كنند، نگهداري مي‌شود. ظرفيت اين غار حدود 2 هزار جلد محصولات لبني است. طول اين غار 302 متر و عرض آن حدود 12 متر است و ارتفاع آن از 40 سانتي‌متر تا 5 متر متغير است.

در اين غار گونه‌هاي جانوري مشاهده نمي‌شود ولي در دامنه بيرون غار، چند گونه گياهي بومي از خانواده گندميان، گون، كلاه ميرحسن، اسپند، اسپرس كوهي، زرشك و … وجود دارد.  اين غار از گذشته به عنوان يخچال طبيعي براي حفظ محصولات دامي مورد استفاده اهالي بوده و در بين اهالي به «مغار افتر» معروف است.  وجود تخته سنگ‌هاي گچ و آهك، سكوهاي مناسبي براي قرار دادن پوست‌ احشام فراهم كرده است.اين غار به شماره 135 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.