آب انبار شش بادگیر
در این بخش از وب سایت مجله گردشگری تاپ توریست شما را با آب انبار شش بادگیر یزد آشنا خواهیم کرد. برای آشنایی با تنها بنای شش بادگیری ایران در شهر یزد در ادامه با ما همراه باشید.
یزد، اولین شهر خشتی جهان در مرکز ایران است که جاذبه های گردشگری بسیاری دارد و ما را مهمان تماشای کویر و تاریخ می کند. هر سال گردشگران داخلی و خارجی زیادی برای دیدن آثار خشتی به یزد سفر می کنند تا با دیدن بناهای خشتی و حال و هوای کویری، روح دیرینه خود را سیراب نمایند و شکوه و قدمت تاریخ ایران زمین را با خود به یادگار ببرند. در سالهای اخیر شهر یزد بعنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
آب‌انبار شش بادگیر یزد، در محله شش بادگیری، کوچه شش بادگیر واقع شده و این اثر در تاریخ ۴ فروردین ۱۳۵۷ با شماره ثبت ۱۶۰۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بیش از ۱۰۰ آب‌انبار در شهر یزد ساخته شده است. آب‌انبار شش بادگیری یکی از این آب‌انبارها در شهرستان یزد است. این آب‌انبار که متعلق به دوران قاجاریه است وجه تسمیه آن به این دلیل است که، شش بادگیر دارد. این آب‌انبار زیباترین آب‌انبار یزد شناخته می‌شود.
آب‌انبار نوعی مخزن سرپوشیده است که پایین‌تر از سطح زمین ساخته می‌شد تا آب مصرفی مردم از طریق قنات‌ها و رودخانه‌ها بدان جاری و برای استفاده مردم ذخیره شود. آب‌انبارها از بناهای اصیل ایرانی به شمار می‌روند که در اکثر شهرهای ایران پراکنده شده‌اند. کهن‌ترن آب‌انبارها در کاشان، قزوین، سمنان و یزد ساخته شده‌اند.
بعضی از آب‌انبارها خصوصی و برخی دیگر عمومی بودند. آب‌انبارهای خصوصی در زیر خانه‌هایی خاص ساخته می‌شد تا آب مصرفی ساکنان آن خانه را تامین کند. آب‌انبارهای عمومی بناهای بزرگتری بودند در شهرها، روستاها که گاهی حتی در میان راههای حفاری ساخته می‌شد تا آب مصرفی مردم آن ناحیه و مسافران را تامین کند.
معماری
این بنا دارای دو ورودی شمالی و جنوبی با دو راه پله و دو پاشیر است. گفته می شود ورودی جنوبی را برای مسلمانان و ورودی شمالی را برای زردشتی ها در نظر گرفته بودند هرچند در برخی منابع این فرضیه را رد كرده و گویند به دلیل شلوغی جمعیت محله و نحوه استقرار در بافت شهری این مكان را با دو ورودی ساخته اند. این بنا دارای شش بادگیر و مخزن بزرگی به حجم دو هزار متر مکعب است.
این آب‌انبار پنجاه و پنج پله دارد. ورودی آب‌انبار در قسمت جنوبی است و بین پله‌های بیست و پنج و بیست و شش آن، از بالا یک هشتی با سنگ‌فرش آجری قرار دارد و طاق آب‌انبار بعد از هشتی شروع می‌شود. شیر آن نیز در قسمت ورودی شمالی است. ورودی شمالی نسبت به مخزن شیر، قرینه ورودی جنوبی است. آب‌انبار دارای گنبد تخم مرغی شکل است.
ارتفاع مخزن آب آن ۶/۱۲ متر و ارتفاع بادگیرها ده متر است. آب‌انبارها از جمله تأسیسات وابسته به قنات هستند که برای ذخیره‌سازی در زمستان و استفاده در تابستان کاربرد داشته‌اند. این آب‌انبار بزرگ و پرحجم بالغ بر ۲٬۰۰۰ متر مکعب گنجایش داشته و دو عدد شیر یا راه دسترسی به شیر آب‌انبار دارد که یکی برای استفاده مسلمین و دیگری برای استفاده اقلیت مذهبی زرتشتی می‌باشد.
این آب‌انبار دارای شش بادگیر است، سه بادگیر آن از ابتدا ساخته شده بود و سه بادگیر دیگر بعدها به آن الحاق شده‌است. با کمی دقت در شکل بادگیرها تفاوت سه بادگیر قدیمی با دیگر بادگیرهای آن مشهود است. شش بادگیر آب‌انبار با توجه به شرایط اقلیمی و جهت باد در این منطقه به شکل ۸ وجهی می‌باشند. برای شهرهای کویری همچون یزد ارزش آب بیش از هر جای دیگر احساس می‌شود. در این شهر بیش از ۷۵ آب‌انبار وجود دارد ۱۸۰سال پیش در دوره قاجاره ساخته شده است.
آدرس آب انبار شش بادگیر یزد: استان یزد، یزد، محله تل یزد، کوچه شش بادگیر
مقالات گردشگری بیشتر بخوانید:
- دیدنی های یزد | زیباترین شهر خشتی جهان
- معرفی سوغات یزد | قسمت ۱
- معرفی سوغات یزد | قسمت ۲
- معرفی هتل داد یزد | Dad Hotel
- باغ دولت آباد یزد | مرتفع ترین بادگیر خشتی جهان
- آشنایی با خانه تاریخی لاری ها، یزد | Lariha House
- خانه ی تاریخی ملک زاده، بنای قاجار یزد | Yazd Art House
- معرفی جاهای دیدنی میبد یکی از شهرهای تاریخی یزد | Meybod
- ارگ دو هزار ساله “سریزد” را بشناسید | sar yazd
- محله فهادان یزد | محله قدیمی شهر یزد
- روستای خرانق | روستایی تاریخی در یزد