جاهای دیدنی سمرقند
شهر سمرقند ازبکستان مرکز استان سمرقند و دومین شهر بزرگ این کشور است. اکثر جمعیت سمرقند را فارسی زبانان تشکیل می دهد. شهر سمرقند ازبکستان شهری تاریخی است و یکی از شهرهایی است که در فهرست میراث فرهنگی جهان قرار دارد. قدمت این شهر به سده 14 پیش از میلاد بر می گردد. این منطقه برای کشاورزی بسیار مناسب بوده و هدف از ساخت سمرقند، ایجاد محلی برای تجمع کشاورزان بوده است. شهر سمرقند در ازبکستان در کنار بخارا در دوران سامانیان اهمیت ویژه ای پیدا کردند. هر دو شهر تبدیل به مرکز هنر و ادبیات ایران در دوران سامانیان تبدیل شدند و به مرور تبدیل به مکانی برای تجمع دانشمندان، شاعران و هنرمندان تبدیل شد. در ادامه مطلب همراه تاپ توریست باشید تا با جاهای دیدنی سمرقند بیشتر آشناشوید.
ریگستان (Registan)
میدان ریگستان مرکز شهر باستانی سمرقند در زمان پادشاهی سلسله تیموریان و میدانی عمومی بوده است که مردم برای شنیدن اعلامیه‌های سلطنتی در آن جمع می‌شدند. نام ریگستان به رودخانه‌ای اشاره دارد که پیش از ساخت میدان، می‌خشکد و تنها ریگ‌های آن بجا می‌ماند. هر ساله در این میدان جشنواره ترانه‌های خاوری برگزار می‌شود. در اطراف میدان مدرسه الغ بیگ، مدرسه شیردار و مسجد-مدرسه طلاکاری قرار گرفته‌اند.
مسجد بی بی خانم (Bibi Khanym Mosque)
مسجد بیبی خانم (Bibi Khanym Mosque) یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی سمرقند محسوب می‌شود و با کاشی‌کاری‌ها و گنبد زیبای و رنگارنگش هر بیننده‌‌ای را مجذوب خود می‌کند. طبق گفته‌ها، این مسجد زمانی که تیمور لنگ یا تیمور گورکانی در هند، در حال مبارزه با دشمنانش بود، به دست همسرش در سمرقند ساخته شد. با قدمتی که به قرن ۱۵ میلادی بازمی‌گردد، مسجد بیبی خانم با ظرفیت ۱۰ هزار نفر، در دوران خود بزرگترین مسجد جهان اسلام به‌شمار می‌رفت.
آرامگاه سنت دانیال (Saint Daniel’s Tomb)
از دیگر جاذبه های سمرقند، آرامگاه سنت دانیال است که با ۵ گنبد بسیار مورد احترام مسلمانان، یهودیان و مسیحیان می باشد. البته دانیال نبی را تنها مسیحیان پیامبر می دادند. این آرامگاه تنها جایی است که ادعا می کنند محل استقرار نهایی دانیال است. در شوش ایران آرامگاهی پذیرفته شده حتی زن و شوهری عراقی مدعی میشوند آرامگاه نهایی دانیال که حتی در کتاب مقدس دانیل در بابل هم نابرده شده آنجاست.
مدرسه طلاکاری (Tillya Kori Madrasah)
مسجد-مدرسه طلاکاری در میدان ریگستان سمرقند قرار گرفته است و نه تنها محلی برای تحصیل طلبه‌ها؛ بلکه به عنوان مسجد جامع نیز از آن استفاده می‌شد. دلیل نام‌گذاری این مدرسه، رنگ طلایی درخشانی است که در تزئینات آن بکار برده‌اند. بنای مدرسه شامل دو طبقه، حجره‌های طلبه‌ها و یک حیاط بزرگ می‌شود. مناره‌های مسجد طلاکاری با مدرسه‌های شیردار و الغ بیگ در ریگستان تفاوت دارد و مانند برجک‌های کوچکی در گوشه‌های ساختمان قرار گرفتند.
مدرسه الغ بیگ (Ulugh Beg Madrasah)
دیگر مدرسه ای در این شهر وجود دارد و زمانی محلی برای تحصیل و در حال حاضر محلی برای بازدید و جاذبه ی گردشگری به شمار می رود مدرسه الغ بیگ است. این مدرسه در بین سال های ۱۴۱۷ تا ۱۴۲۰ توسط الغ بیگ ساخته شد. این مدرسه دارای ۵۰ حجره بوده و بیش از ۱۰۰ نفر طلبه، هم زمان در آن تحصیل می کردند. قدمت این مدرسه به نسبت دیگر مدارس سمرقند بیشتر است و طبقه فوقانی به دست برخی از حاکمان ازبک ویران شد اما بعد ها مجدداٌ مرمت گردید.
رصدخانه الغ بیگ (Ulugh Beg Observatory)
در شمال شهر تاریخی و دیدنی سمرقند رصدخانه ای به نام الغ بیگ ساخته شد که بر فراز تپه ای نه چندان مرتفع به نام چویان آتا واقع شده است. این بنا در سال ۱۴۲۰ میلادی به دستور الغ بیگ برای انجام امور نجوم ساخته شد، و محلی برای گردهم آیی بزرگترین و مشهور منجمین نظیر قاضی زاده رومی، جمشید غیاث الدین کاشانی و علی قوشچی بود. این رصدخانه که با ثبت ۱۰۱۸ ستاره در دنیا معروف شده توسط ویاتکین در آغاز قرن بیستم کشف شد. او طی حفاری هایش به ربع دایره بزرگی با شعاع ۴۰ متر رسید که امتداد آن دارای ارتفاع ۳۳ متری بود که از طریق آن، خورشید، ماه و سایر اجرام آسمانی دیگر رصد می شد.
مدرسه شیردار (Sherdar Madrasa)
در طی سال های ۱۶۱۹ تا ۱۶۳۶ میلادی مدرسه شیردار روبروی مدرسه الغ بیگ ساخته شد و سازنده ی مدرسه ضخصی ایرانی به نام عبدالجبار بوده است. این مدرسه شباهت بسیاری به مسجد شیخ لطف الله اصفهان دارد. در بالای ایوان ورودی مدرسه نقاشی شیرهای در حال شکار آهو دیده می شود. بعد از قسمت ورودی در دو طرف، دو فضای بزرگ مخصوص نمازخانه و درس خانه قرار دارد و در دو طرف، دو گنبد ساقه دار با نقش خطوط کوفی دیده می شود. این مدرسه از دو طبقه، چهار ایوان و چهل و هشت غرفه تشکیل شده و در ابتدای قرن بیستم مورد بازسازی قرار گرفته است.
آرامگاه شاه زنده
آرامگاه شاه زنده، نام قبرستانی در شمال‌شرق سمرقند است. نام آرامگاه به قثم بن عباس، پسر عموی حضرت محمد اشاره دارد؛ کسی که اسلام را در قرن ۷ میلادی به این منطقه آورد. آرامگاه شاه زنده شامل چندین مقبره و بناهای مذهبی می‌شود که قدمت آنها به ترتیب به قرن‌های ۹ الی ۱۴ میلادی و ۱۹ میلادی باز می‌گردد. بر اساس افسانه‌های مردمی، بعد از آنکه سر قثم بن عباس را در راه اعتقاداتش بریدند، او سر خود را در دستان گرفت و به اعماق چاهی رفت که در همین مجموعه قرار دارد. برخی از مردم باور دارند که او همچنان زنده است.
موزه افراسیاب (Afrasiab)
در شمالی شهر سمرقند موزه ای به نام افراسیاب واقع است که در اوایل قرن ۱۳ توسط مغول ها به نابودی رسید. تاریخ این موزه در سمرقند از توسعه شهری در زمان اسکندر است. در طول حفاری هایی که در سمرقند انجام شده آثاری که هر کدام متعلق به دوره های مختلف تاریخی هستند نیز کشف شده و در این موزه به رسم یادگار نگهداری می شود.
بازار سیاب (Siab Bazaar)
بازار سیاب (Siab Bazaar) که با نام بازار مرکزی سمرقند نیز شناخته می‌شود، در قسمت تاریخی سمرقند و در نزدیکی بهترین جاذبه‌های گردشگری آن واقع شده است. این بازار صبح‌ها فضایی شلوغ و پرهیاهو دارد؛ اما مملو از جذابیت‌های ناب محلی است، از عطر ادویه‌های مختلف که با یکدیگر ترکیب شده‌اند گرفته تا کوهی از خوراکی‌های مختلف مانند میوه‌های خشک‌شده، مغزها و آجیل‌های مختلف. همچنین در بازار سیاب، انواع سنتی نان‌های ازبکی با ظاهری گرد و طلایی عرضه میشوند. پتیر پیازی نیز از میان‌وعده و صبحانه‌های خوشمزه‌ای است که می‌توان در این بازار نمونه‌های خوب آن را پیدا کرد.
الی گشت