کاروانسرای زین الدین یزد
در این بخش از وب سایت مجله گردشگری تاپ توریست شما را با کاروانسرای زین الدین یزد باکو آشنا خواهیم کرد. برای آشنایی با این کاروانسرای زیبا در مهریز یزد در ادامه با ما همراه باشید.
یزد، اولین شهر خشتی جهان در مرکز ایران است که جاذبه های گردشگری بسیاری دارد و ما را مهمان تماشای کویر و تاریخ می کند. هر سال گردشگران داخلی و خارجی زیادی برای دیدن آثار خشتی به یزد سفر می کنند تا با دیدن بناهای خشتی و حال و هوای کویری، روح دیرینه خود را سیراب نمایند و شکوه و قدمت تاریخ ایران زمین را با خود به یادگار ببرند. در سالهای اخیر شهر یزد بعنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
رباط زین‌الدین یا کاروانسرای زین‌الدین (Zein-o-din Caravanserai) از بناهای مربوط به دوره صفوی است که در سده دهم هجری به دستور زین‌الدین گنجعلی خان ریگ حکمران کرمان و به فرمان شاه عباس ساخته شده است. این بنا در ۶۰ کیلومتری جاده یزد به کرمان و در شهرستان مهریز در استان یزد واقع شده است و در فاصله ۵۰۰ متری از جاده قرار دارد.
تاریخچه
رباط زین‌الدین تنها کاروانسرای مدور ایرانی است و از شاهکارهای معماری دوره صفویه و تنها بنای مدور ایرانی در مسیر جاده ابریشم است. این کاروانسرای زیبا و بی نظیر طرفیت پذیرش صد گردشگر را دارد و با محیط زیبا و دلنشین خود محبوبیت ویژه ای میان گردشگران بدست آورده است.
در بسیاری از کتب تاریخی آمده است که کاروانسرای زین الدین در یزد به مناسبت دیدار شاه عباس با زین الدین گنجعلی خان، حاکم استان کرمان در قرن ۱۰ قمری ساخته شد. معمار کاروانسرای زین الدین در مهریز شخصی به نام محمد سلطان یزدی نیز بود؛ وی یکی از بهترین معماران آن دوره بود و طراح و معمار مجموعه بی نظیر گنجعلی خان کرمان نیز همین فرد بوده است.
نکته جالب توجه و متمایز کننده کاروانسرای زین الدین از دیگر کاروانسراها، پلان دایره ای آن است. مسلمانان در ساخت بناهای خود از اعداد مقدس استفاده می کنند که در این بنا هم می توانید اعدادی نظیر ۵ برج و ۱۲ صفه این کاروانسرا را در ساخت آن مشاهده کنید.
معماری
نقشه این کاروانسرا به شکل دایره است و از بارزترین مشخصه این بنا می‌توان به قرینه بودن شرق و غرب آن اشاره کرد و آب آن نیز از چشمه تأمین می‌شد که امروزه نیز وجود دارد. این کاروانسرا دارای پنج برج نیم دایره است که به دیواره هشت متری آن پیوسته‌اند. پس از سر در نسبتا پهن ضلع جنوبی، هشتی و سپس صحن دوازده ضلعی قرار دارد. در اطراف صحن، رواق‌های سکوداری وجود دارد و در انتهای هر رواق اتاق‌هایی مشابه دیده می‌شود.
در طرفین هشتی ورودی و پشت اتاق‌ها، راهروهای وسیع و طولانی قرار دارد که اصطبل چهارپایان بود. فضای ضلع شمالی بنا- گویا شاه نشین- دارای سقفی بلند با کاربندی است. کنگره‌ها و تیراندازهای لبه بام، ترکیب انحنای برج و دیواره‌ها و نمای تمام آجر آن، چهره خاصی به این کاروانسرا بخشیده است.
مصالح بنا از آجر است و در درون بنا عمدتا از تزیینات آجر در نما استفاده شده که تابع طرح ۱۲ ضلعی حیاط یا صحن مرکزی آن است. قسمت شاه‌نشین در بدنه و سقف دارای اندود گچ و کاربندی است.
هتل سنتی کاروانسرای زین الدین مهریز یزد دارای ۳۲ اتاق دو نفره است که تمام سرویس ها کف خواب می باشد و به صورت اتاقک های آلاچیق مانند است که دایره وار در اطراف حیاط قرار گرفته اند و با پرده های سنتی، نمای جالبی را ایجاد کرده تا حال و هوای زندگی مردمان کویر را یادآور شود. این کاروانسرا در سال ۲۰۰۶ دیپلم افتخار یونسکو به دلیل «احیا و ساماندهی با بهره‌گیری از مصالح سنتی» دریافت کرد.
آدرس کاروانسرای زین الدین: استان یزد، 60 کیلومتری جاده یزد-کرمان، شهرستان مهریز
تلفن تماس: 0124 450 0912
مقالات گردشگری بیشتر بخوانید:
- دیدنی های یزد | زیباترین شهر خشتی جهان
- معرفی سوغات یزد | قسمت ۱
- معرفی سوغات یزد | قسمت ۲
- معرفی هتل داد یزد | Dad Hotel
- باغ دولت آباد یزد | مرتفع ترین بادگیر خشتی جهان
- آشنایی با خانه تاریخی لاری ها، یزد | Lariha House
- خانه ی تاریخی ملک زاده، بنای قاجار یزد | Yazd Art House
- معرفی جاهای دیدنی میبد یکی از شهرهای تاریخی یزد | Meybod
- ارگ دو هزار ساله “سریزد” را بشناسید | sar yazd
- محله فهادان یزد | محله قدیمی شهر یزد
- روستای خرانق | روستایی تاریخی در یزد