موزه آبگینه و سفالینه تهران
در این مطلب از مجله گردشگری تاپ توریست شما را با موزه آبگینه و سفالینه تهران آشنا خواهیم کرد. در ادامه همراه ما باشید.
موزه آبگینه و سفالینه تهران موزه ای زیبا است که به شیشه، سفال و سرامیک اختصاص دارد. این موزه یکی از مجموعه های بی نظیر هنرهای میناکاری و سفال در ایران است. در این موزه می توانید اشیای زیبایی از دوران باستان ببینید. این موزه در تاریخ ۷ اردیبهشت ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۰۱۴ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این موزه یکی از پربازدیدکننده‌ترین موزه‌های شهر تهران است و بیشتر بازدیدکنندگان آن گردشگران خارجی هستند. سالانه به طور میانگین بیش از ۲ میلیون نفر از این موزه بازدید می کنند.
پروژه تغییر کاربری ساختمان قوام و تبدیل آن به موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران به معمار و مهندس مشهور اتریشی به نام هانس هولاین (Hans Hollein) سپرده می‌شود. هولاین در طول اجرای این پروژه با استفاده از شاخص‌های معماری ایرانِ قبل و بعد از اسلام و ویژگی‌های فرمی و تاریخی آثار، به طراحی و ساخت ویترین‌های اشیا و طراحی تالارهای موزه اقدام می‌کند.
تاریخچه موزه
آنچه امروزه از آن به عنوان موزه آبگینه و سفالینه تهران یاد می‌شود، در گذشته عمارتی منسوب به قوام‌السلطنه بود. این خانه مجلل و زیبا سال‌ها محل سکونت و کارهای اداری و سیاسی احمد قوام بود، اما تمام عمارت و سایر اموال قوام السلطنه توسط مجلس وقت مصادره شد و در سال 1311 این خانه به سفارت مصر فروخته شد.
خانه قوام چند سالی به عنوان سفارت مصر در تهران فعالیت کرد، اما رابطه دوستانه ایران و مصر در دهه 40 قطع شد و چند سالی این خانه خالی ماند.در سال 1351 بانک بازرگانی ایران، خانه قوام را با مبلغ 5 میلیون تومان خرید و به عنوان باشگاه کارکنان بانک مورد استفاده قرار گرفت. در نهایت در سال 1355 دفتر فرح دیبا خرید این عمارت قاجاری را برای راه‌اندازی موزه پیشنهاد کرد و این خانه در اختیار دفتر فرح پهلوی قرار گرفت.
گروهی از طراحان و معماران ایرانی، فرانسوی و اتریشی کار طراحی این موزه را به عهده گرفتند. در سال 1377 موزه آبگینه و سفالینه به عنوان یکی از آثار با ارزش‌ترین بناهای ایران به شماره 2014 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. موزه آبگینه و سفالینه یکی از جذاب‌ترین دیدنی های تهران چه برای ایرانیان و چه برای گردشگران خارجی است. در این موزه آثار ارزشمند تاریخی زیادی نگهداری می‌شود که اشیای به دست آمده از اکتشافات باستان‌شناسی چغازنبیل، جزو معروف‌ترین آن‌هاست.
معماری ساختمان موزه
ساختمان موزه در سه طبقه (زیرِ همکف، همکف و طبقه اول) با زیربنای 1040 مترمربع با تلفیق معماری ایرانی- اروپایی ساخته شده است. تزیینات نمای ساختمان شامل 51 طرح نقش برجسته آجری یادآور دوران سلجوقی بوده و وجود ایوان و ستون‌های کناری ورودی ساختمان، از شاخصه‌های معماری دوران اواخر قاجار و پهلوی اول است.
داخل ساختمان نیز تزیینات بسیاری شامل آینه‌کاری، گچبری و در و پنجره‌های چوبی منبت‌کاری شده وجود دارد. همچنین طبقه همکف و اول با پلکان چوبی نعلی شکل، که برگرفته از ساختمان‌های روسی قرن هجدهم و نوزدهم میلادی است، به هم متصل شده است.
بخش ورودی: در قسمت ورودی موزه ابزار، ادوات، انواع مواد و رنگ‌هایی که در ساخت شیشه استفاده می‌شوند و نیز نمونه‌هایی از اشیا شیشه‌ای وجود دارد.
تالار سمعی و بصری: انسانِ پیش از تاریخ گمان می‌کرد متوفی پس از مرگ به وسایل زندگی روزمره خود نیاز دارد، از این رو همراه با او وسایل شخصی‌اش را نیز دفن می‌کردند. لذا در این تالار نمایی از یک گورِ پیش از تاریخ وجود دارد که درون آن اسکلتی از انسانِ پیش از تاریخ، وسایل و زیور‌آلات آن به صورت نمادین قرار داده شده است.
تالار مینا: در این تالار قدیمی‌ترین آثار شیشه‌ای و سفالین موزه به نمایش گذاشته شده و برای طراحی ویترین‌ها از معماری دوره هخامنشیان در تخت جمشید استفاده شده است.
قدیمی‌ترین آثار شیشه‌ای این تالار، متعلق به اوایل هزاره دوم قبل از میلاد است که شامل میله‌های شیشه‌ای به دست‌آمده از چغازنبیل (پرستشگاه ایرانیان در شوش باستان) میباشد. بخش دیگر این تالار شامل سفالینه‌های اولیه مربوط به
تمدن‌های مختلف است.
تالار بلور: این تالار به دلیل نمایش اشیا شیشه‌ای به این اسم نام‌گذاری شده و با ویترین‌هایی که برگرفته از معماری دوره هخامنشیان (ستون‌های تخت جمشید) و نقش رستم در شیراز است خود‌‌نمایی می‌کند.
تالار صدف: دلیل نام‌گذاری این تالار دکوراسیون صدفی شکل آن است و شامل اشیای سفالین و شیشه ای دوران اسلامی است.
تالار زرین‌فام: اشیایی که در این تالار به نمایش گذاشته شده به ظروف زرین‌فام معروفند. این ظروف به دلیل تکنیک تزیین به این نام شهرت یافته و جزء ظروف اشرافی محسوب می‌شده‌اند.
تالار لاجورد: این تالار به دو بخش لاجورد 1 و 2 تقسیم شده. ویترین های این تالار از فرم خیمه‌های مغولی و برج‌مقبره‌های آن دوران الهام گرفته شده است. همچنین اشیای این دو بخش شامل آثار سفالین و شیشه‌ای مربوط به دوران تیموری و ایلخانی تا دوران صفوی و قاجار میباشد.
سایر بخش‌های موزه آبگینه و سفالینه تهران
حوضخانه: این بخش که دارای کاشی کاری های منحصر به فرد اواخر دوره قاجار و سقفی با کچبری های برجسته میباشد در طبقه زیر همکفت عمارت واقع گردیده و در آن گالری موزه قرار دارد.
ساختمان آموزش: ساختمانی در ضلع شمالی حیاط موزه می باشد که در طبقه همکف آن بخش کلاسهای آموزشی و در طبقه فوقانی، کتابخانه موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران مشتمل بر 4000 جلد کتاب تخصصی در زمینه هنر، تاریخ، معماری و صنایع دستی قرار دارد.
دسترسی به موزه آبگینه و سفالینه تهران
آدرس: تهران، خیابان جمهوری، خیابان سی تیر، موزه آبگینه و سفالینه تهران
موزه آبگینه تهران در خیابان سی تیر تهران قرار دارد. به همین دلیل نیز دسترسی به آن، آن هم با خودرو شخصی مشکل است. زیرا خیابان‌های اطراف یعنی خیابان امام خمینی و خیابان جمهوری هر دو در محدوده طرح ترافیک و طرح زوج و فرد قرار دارند. جای پارک نیز در اطراف موزه به سختی یافت می‌شود. از این رو، به شما توصیه می‌کنیم برای دسترسی راحت‌تر و سریع‌تر به موزه آبگینه تهران از وسایل نقلیه عمومی مانند اتوبوس و مترو استفاده کنید.
دسترسی به موزه آبگینه با مترو: اگر با مترو قصد رفتن به موزه آبگینه را دارید، خط دو متروی شهری تهران اولین انتخاب شما خواهد بود. در خط دو، سوار خط صادقیه – فرهنگسرا شوید و در ایستگاه مترو حسن آباد پیاده شوید. پس از پیاده شدن از ایستگاه و ورود به خیابان امام خمینی، برعکس جهت خودروها خیابان را ادامه دهید. پس از طی حدود 200 متر، به خیابان سی تیر خواهید رسید. موزه آبگینه در میان همین خیابان قرار دارد.
دسترسی به موزه آبگینه با اتوبوس: با استفاده از اتوبوس می‌توان از هر دو مسیر خیابان جمهوری و امام خمینی به این موزه دسترسی پیدا کرد. راحت‌ترین انتخاب نیز خط ویژه جمهوری – بهارستان است. در این خط باید در ایستگاه حافظ پیاده شوید. پس از کمی پیاده‌روی به خیابان سی تیر خواهید رسید. از طریق خیابان امام خمینی نیز می‌توانید سوار اتوبوس‌هایی که به مقصد آن‌ها به سمت امام خمینی و یا مبدأ آن‌ها به سمت پارک شهر است استفاده کنید.