آشنایی با مناره انزلی (برج ساعت) و تاریخچه آن

رزرو تور
تور پاییز ۱۴۰۳
اجاره خودرو در عمان
 

مناره انزلی

در این بخش از وب سایت مجله گردشگری تاپ توریست درباره مناره انزلی صحبت خواهیم کرد. برای آشنایی با این بنای تاریخی در ادامه با ما همراه باشید.

مناره انزلی (Menareh) یا برج ساعت، یکی از شاخص‌ترین و قدیمی‌ترین بناهای تاریخی شهر بندر انزلی در استان گیلان است که به عنوان نماد این شهر شناخته می‌شود. این بنا علاوه بر ارزش تاریخی، از لحاظ معماری و کارکرد نیز اهمیت ویژه‌ای دارد.

مناره انزلی، با بیش از دو قرن قدمت، نه تنها از لحاظ تاریخی و معماری، بلکه به عنوان نماد هویت شهری بندر انزلی شناخته می‌شود و پس از تالاب انزلی و موج‌شکن، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های شهر به شمار می‌رود. این مناره یکی از قدیمی‌ترین فانوس‌های دریایی ایران است و حتی از برج ساعت لندن نیز قدیمی‌تر است. (۴۱ سال زودتر ساخته شده است).

مناره انزلی
مناره انزلی

تاریخچه و کاربری

مناره انزلی در سال ۱۱۹۴ شمسی (۱۸۱۵ میلادی) به دستور خسروخان گرجی، حاکم وقت گیلان، در دوره قاجار ساخته شد. هدف اولیه از ساخت این مناره، دیده‌بانی از دریا و ایفای نقش فانوس دریایی برای راهنمایی کشتی‌ها و دریانوردان در شب بود. چراغی در بالای مناره روشن می‌شد تا کشتی‌ها بتوانند ساحل را شناسایی و وارد کانال شوند.

در سال ۱۳۰۷ شمسی، پس از مرمت، یک ساعت بزرگ چهارطرفه که از آلمان خریداری شده بود، بر فراز مناره نصب شد و از آن زمان به بعد به عنوان برج ساعت نیز شناخته شد.

امروزه مناره انزلی دیگر به عنوان فانوس دریایی استفاده نمی‌شود و نقش اصلی آن نشان دادن زمان به اهالی شهر است. این برج یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم بندر انزلی محسوب می‌شود و در کنار میدان انزلی و بازار سپه قرار دارد.

طبق گزارش‌ها، به دلیل مرمت و بازسازی، امکان بازدید داخلی از برج برای عموم وجود ندارد و تاریخ دقیقی برای بازگشایی آن اعلام نشده است.

ویژگی های معماری

مناره انزلی با معماری قاجاری خود، ساختاری آجری و استوانه‌ای شکل دارد که به­ صورت مخروطی به سمت بالا باریک می‌شود. ارتفاع آن تا بالکن ۲۰ متر و تا رأس مناره ۲۸ متر است و شامل ۵۶ پله مارپیچ داخلی می‌شود که دسترسی به بخش بالایی را ممکن می‌سازد.

این بنا در ابتدا با کاربری فانوس دریایی طراحی شد و چهار چراغ در جهات اصلی آن نصب شده بود تا کشتی‌ها را در شب هدایت کند. پس از نصب ساعت چهارطرفه آلمانی در سال ۱۳۰۷ شمسی، این مناره به برج ساعت تبدیل شد و نماد شهری بندر انزلی لقب گرفت.

مصالح اصلی به­ کاررفته در ساخت مناره شامل آجر، سنگ و گچ است و رنگ سفید یکدست آن، به ­ویژه در شب تحت نورپردازی، جلوه‌ای چشمگیر ایجاد می‌کند. طراحی مخروطی و نرده‌های ایمنی بالای برج، نشان‌دهنده تلفیق کارکرد دفاعی و زیبایی‌شناسی در دوره قاجار است. این سازه به­ عنوان قدیمی‌ترین فانوس دریایی ایران، حتی از برج ساعت لندن نیز پیشی گرفته و الگویی از معماری التقاطی دوران گذار به مدرنیته محسوب می‌شود.

مناره انزلی
مناره انزلی

جاذبه های دیدنی نزدیک

در نزدیکی مناره انزلی، جاذبه های دیدنی و گردشگری متعدد دیگری نیز وجود دارد که شما می توانید پس از بازدید از مناره، سری به این جاذبه ها بزنید. تمامی این جاذبه‌ها در محدوده مرکز شهر تا بلوار ساحلی قرار دارند و با پیاده‌روی یا تاکسی‌های محلی در کمتر از ۱۰ دقیقه قابل دسترسی هستند. از جمله مهمترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد؛

۱. بازار سپه

بازار سپه قدیمی‌ترین بازار بندر انزلی است که در مجاورت مناره قرار دارد و محل خرید صنایع دستی، ماهی، سوغات گیلانی و محصولات محلی است. این بازار با معماری سنتی، فضای زنده و رنگارنگی دارد.

۲. کاخ موزه انزلی

این کاخ موزه در نزدیکی بلوار ساحلی و در محله میان‌پشته واقع شده و یکی از جاذبه های دیدنی بندر انزلی است. ساختمان آن متعلق به دوره پهلوی اول بوده و امروزه به عنوان موزه نظامی و گردشگری استفاده می‌شود.

کاخ موزه انزلی
کاخ موزه انزلی

3. بلوار ساحلی انزلی

در فاصله ۵ دقیقه‌ای از مناره، امتداد این بلوار زنده و فعال با مجسمه‌های مشاهیر (حافظ، سعدی)، فضای سبز و کافه‌های ساحلی، محیطی ایده‌آل برای پیاده‌روی شبانه فراهم می‌کند.

4. پل غازیان

پل غازیان یکی از نمادهای مدرن شهر است که بخش شرقی و غربی انزلی را به هم متصل می‌کند. این پل با معماری خاص و چشم انداز دریای خزر، محل مناسبی برای عکاسی است.

پل غازیان
پل غازیان

۵. موج شکن انزلی

موج شکن انزلی در انتهای بلوار ساحلی قرار دارد و یکی از قدیمی‌ترین موج‌شکن‌های ایران محسوب می‌شود. قدم زدن روی آن و تماشای طلوع و غروب خورشید از جاذبه‌های اصلی انزلی است.

6. پارک ملت انزلی

پارک ملت در غرب بلوار ساحلی با فضای سبز وسیع، زمین بازی کودکان و آلاچیق‌های ساحلی، مکانی مناسب برای استراحت خانوادگی است.

7. حافظیه انزلی

حافظیه انزلی بنایی سفیدرنگ با الهام از حافظیه شیراز است که در بلوار ساحلی واقع شده و در گذشته محل برگزاری کنسرت بوده است. این بنا امروزه به عنوان جاذبه عکاسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

حافظیه انزلی
حافطیه انزلی

هزینه و ساعت بازدید از مناره انزلی

از آنجایی که در حال حاضر امکان رفتن به بالای مناره انزلی (برج ساعت انزلی) برای عموم وجود ندارد، این برج به صورت ۲۴ ساعته قابل مشاهده است و شما می توانید برای بازدید از بنای مناره و ساعت آن، در هر ساعتی از روز یا شب به این مکان بروید.

طبق آخرین گزارش‌ها و نظرات گردشگران، به دلیل مرمت و بازسازی، بازدید داخلی و بالا رفتن از پله‌های برج برای بازدیدکنندگان بسته است و تاریخ دقیقی برای بازگشایی آن اعلام نشده است. پیش‌تر، بازدید از برج رایگان بود و برای رفتن به بالای برج باید از ۵۶ پله مارپیچ بالا می‌رفتید تا منظره زیبایی از شهر انزلی و دریای خزر را تماشا کنید، اما فعلاً این امکان فراهم نیست.

مناره انزلی | عکس از: Behrad Moudi
مناره انزلی | عکس از: Behrad Moudi

دسترسی | چطور به مناره انزلی برویم ؟

مناره انزلی در مرکز شهر، میدان انزلی (میدان مادر) و خیابان سپه، پشت بازار سپه قرار دارد و به راحتی با تاکسی، اتوبوس یا خودروی شخصی قابل دسترسی است. از بالای برج (در صورت امکان بازدید)، منظره‌ای زیبا از شهر انزلی و دریای خزر قابل مشاهده است.

به صورت کلی برای دسترسی به مناره انزلی (برج ساعت)، گزینه‌های زیر پیشنهاد می‌شود؛

1. دسترسی با خودرو شخصی یا تاکسی

  • از مرکز شهر: از میدان اصلی انزلی (میدان مادر) به سمت خیابان سپه حرکت کنید.
  • از بلوار ساحلی: مناره از بلوار ساحلی انزلی نیز قابل مشاهده است و با ۵ دقیقه رانندگی به آن می‌رسید.
  • پارکینگ: پارکینگ عمومی نزدیک به بازار سپه یا میدان انزلی را انتخاب کنید.

۳. حمل‌ونقل عمومی

  • اتوبوس: نزدیک‌ترین ایستگاه، ایستگاه مرکز شهر است که پس از پیاده‌شدن، با ۵ دقیقه پیاده‌روی به مناره می‌رسید.
  • مینی‌بوس: خطوط محلی به سمت خیابان سپه یا میدان مادر فعال هستند.

دنیا جای بزرگی است ، برای اینکه فقط یک جا بمونی ✨