آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی
در این بخش از وب سایت مجله گردشگری تاپ توریست درباره آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی صحبت خواهیم کرد. برای آشنایی با این جاذبه تاریخی در اردبیل در ادامه با ما همراه باشید.
استان اردبیل از نظر جاذبه های تاریخی و گردشگری بی مثال است طبیعت زیبا و مردم خونگرم و مهمان نواز و آب و هوای خنک بخصوص در فصل تابستان مسافران بسیاری را به سمت خود جذب می کند. شهری که متوسط دمایش در تابستان به ۱۹ درجه سانتی گراد می‌رسد و این یعنی برای فرار از گرما میتوان به آن پناه برد. اردبیل، جدا از هوای خنک و بهاری‌اش در دل روزهای گرم تابستان، سرزمین دشت‌های سرسبز، دریاچه ها و آبهای گرم و گردنه حیران هم هست و علاوه بر این عسل و آش دوغش نیز بسیار محبوب است. اردبیل به جز اینکه در تابستان مورد استقبال قرار می گیرد همچنین در نوروز نیز به علت داشتن یکی از نوروزهای دیدنی کهن، گردشگران بهاری را جذب خود می کند.
اردبیل از مکان های زیبای ایران است که بیش از 1500 اثر تاریخی و باستانی در کنار صدها فرصت چشمه گردی سرد و گرم دارد که این شهر را به یکی از پایتخت های پر رونق گردشگری تبدیل کرده است. در ادامه آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی را به شما معرفی می کنیم.
آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی یکی از مکان‌های تاریخی و باستانی شهر اردبیل در شمال باختری ایران و از آثار ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو است.
شیخ صفی‌الدین اردبیلی از عرفای مشهور ایران و جد بزرگ دودمان صفویان بود که از سادات بومی اردبیل به شمار می رفت. بیشتر مورخان، اجداد وی را سُنیِ شافعی مذهب و هاشمی تبار و از مهاجران حجاز به کردستان ایران دانسته‌اند. شیخ صفی از پیروان شیخ زاهد گیلانی بود و با بنیان نهادن خانقاه صفوی (محل زندگی، آموزش و فعالیت درویشان و صوفیان) در اردبیل توانست پیروان بسیاری را به دست آورد. وی در این خانقاه به اطعام فقرا و پناه دادن به ضعفا و مسکینان می پرداخت و به آنها کمک می کرد.
در این مکان علاوه بر آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، مقبره‌های شاه اسماعیل اول (نخستین پادشاه صفویه) و مادر شاه اسماعیل (دختر اوزون حسن آق قویونلو) و نیز برخی از مشایخ و صاحب‌منصبان دوران صفوی و نیز شهیدان ایرانی جنگ چالدران، قرار دارد.
منزل و خانقاه شیخ صفی الدین اردبیلی بنیانگذار صفویه در همین مکان قرار دارد. طبق وصیت شیخ، جنازه اش را در اتاقی کنار خلوتخانه، باغچه و حوضخانه دفن کردند. روی قبر او را بنا و ساختمانی ساختند که بعد از مرگش بقیه خاندانش را در همانجا دفن کنند.
نکته ای که این آرامگاه را از نظر هنری متمایز کرده است اینکه انواع هنرهای کاشیکاری، خوشنویسی، گچبری، تذهیب، نقره کاری و… همه درنهایت زیبایی و استادی در این بنا به کار گرفته شده است و نمونه ای نادر از معماری اسلامی در قرون وسطا به شمار می رود.
در جریان جنگ‌های ایران و روسیه در دوره قاجار و سقوط اردبیل، نسخ خطی کتابخانه شیخ صفی‌الدین اردبیلی توسط روس‌ها به غارت رفت. هم‌اکنون آن نسخ در موزه سن پترزبورگ در روسیه نگهداری می‌شوند.
قسمت های مختلف مجموعه
- حرم و دارالحفاظ
- مقبره شاهزادگان
- دارالحدیث یا طاق متولی
- چله‌خانه های قدیم و جدید
- مقبره همسر شاه اسماعیل (مادر شاه تهماسب)
- مزارهای برخی از امیران و سران خاندان صفوی
- محوطه شهیدگاه
- محل جلوس شیخ صدرالدین موسی
- نانواخانه یا آشپزخانه، دیگ خانه، انبار و …
- آرامگاه مشایخ صوفیه
- حیاط بزرگ
- شربت خانه
- نقاره خانه
میتوان گفت که «چینی‌خانه» این بنا از دیدنی‌ترین بخش‌های بقعه شیخ صفی اردبیلی است. این بخش چهار «شاه‌نشین» دارد و چنان طاق نماهایی زیبا در آن می‌یابید که محال است بتوانید به آسانی از آنها چشم برگیرید. نقوش مقرنس کاری شده، نقاشی و طلاکاری طاق‌های خیره‌کننده، این بخش را در تمام ایران بی‌نظیر ساخته است. به طوری که دیدن آرامگاه شیخ صفی اردبیلی به‌تنهایی می‌تواند انگیزه‌ای برای سفر به خط سرسبز اردبیل باشد.
از آنجا که صفویان تلاش بسیاری برای برقراری امنیت در فلات ایران کردند و تجارت چین و رم از طریق جاده ابریشم به واسطه این امنیت جان گرفت، امپراطوری چین 1200 قطعه چینی سفید و آبی را به دربار شاه عباس تقدیم می کند. او نیز به احترام شیخ صفی، چینی ها را به این مکان می آورد و بر اساس گفته ها شیخ بهایی را برای طراحی این فضا برای نگهداری چینی ها مامور می کند.
این ظروف چینی از نوع ظروف مشهور به مینگ و سلادون هستند که به دست صنعتگران چینی ساخته شده اند. همگی مهر شاهی و عبارت ” وقف آستانه شیخ صفی نمود بنده شاه ولایت عباس ” را بر خود دارند.
دسترسی
دسترسی به این مجموعه بسیار راحت است. برای آنکه با استفاده از وسایل نقلیه عمومی به این مجموعه برسید، باید سوار اتوبوس هایی شوید که در ایستگاه سرچشمه توقف دارند.
آدرس: استان اردبیل، شهر اردبیل، خیابان شیخ صفی، میدان عالی قاپو
ساعت بازدید: همه روزه از ساعت 08:30 تا 19:30
هزینه بازدید: بقعه و موزه باستان شناسی 5,500 تومان
مقالات گردشگری بیشتر بخوانید: